چوب ترموود یا چوب ترمو چیست و چه کاربردی دارد؟

چوب یکی از متریال هایی است که از دیرباز تا کنون در صنعت ساختمان سازی کاربردهای فراوانی داشته است. ترموود نوعی از چوب است که از آن در نمای داخلی و خارجی ساختمان ها استفاده می شود. ترموود از چوب درختان متعددی تولید می شود. این چوب یک محصول نوین و طبیعی است که طی فرآیندی خاص و علمی در چندین مرحله در دماهای گوناگونی قرار می گیرد. این عمل باعث از بین رفتن رطوبت و گرما دیدگی چوب می شود. فرآیند تولید ترموود سبب استحکام آن شده و از ترک خوردگی آن جلوگیری می کند. در ادامه می توانید با نکاتی در زمینه چوب ترموود (THERMOWOOD)، ویژگی ها، انواع، کاربردها، مزایا و معایب و ابعاد و ضخامت این چوب آشنا شوید. 

کندوکاو در مورد چوب ترموود یا ترمو کردن به چه صورتی است

ترموود نوعی از چوب است که از درختان متعددی ساخته و تولید می شود و طی یک سری فرآیندهای خاص حرارت دهی و تیمار می گردد این عمل سبب مقاومت بالای ترموود در برابر اشعه آفتاب، رطوبت و فرسایش، باران های اسیدی و شرایط جوی و همچنین جذب حشرات موذی است. تاریخچه ساخت این نوع چوب به دهه 1930 باز می گردد. این صنعت از کشور فنلاند آغاز شده است. مقاومت بالای ترموود آن را گزینه بسیار مناسبی برای استفاده در نمای خارجی و داخلی ساختمان به شمار می آورد. 

چوب ترموود با توجه به ساختار و نوع ساخت آن که در برابر حرارت قرار می گیرد، از پوسیدگی آن جلوگیری می نماید. ترموود همان چوب طبیعی است که در اثر فرایندهای حرارتی با بخار آب و گردش هوا خشک شده و ساختار سلولی آن تغییر پیدا کرده است.

 اثر فرایند ترمو، زنجیره‌های سلولزی مغز چوب می‌شکند و اسید موجود در بافت چوب تبخیر می‌شود. در نتیجه چوب حاصله (ترموود) از هرگونه جانور و حشرات میکروسکوپی پاک گردد چوب ترموود جایگزین بسیار مناسبی برای چوب های اشباع است زیرا در طول فرآیند «ترمو کردن» چوب، هیچگونه ماده شیمیایی و یا افزودنی استفاده نمی‌شود. به همین دلیل ترمووود محصولی کاملا سازگار با محیط زیست است ترموود (ترمو چوب) جدیدترین روش مقاوم سازی چوب برای استفاده در فضای باز مانند نمای چوبی ساختمان می باشد.

بررسی انواع ترموود از نظر تولید و گونه

ترموود دارای انواع مختلفی است این چوب از نظر روش تولید به دو رده یا کلاس ترمو – اس و ترمو – دی تقسیم می شود.

هدف از تولید ترمو S مقاومت و پایداری آن در برابر شرایط محیطی است. این نوع ترموود را تا دمای 180 درجه سانتی گراد حرارت می دهند تا مقاومت بالایی پیدا کند. همین امر سبب می شود تا محصولاتی که از این نوع ترموود در ساخت و تولیدشان استفاده می شود، دارای 6 تا 8 درصد تغییر در ابعاد داشته باشند و تورم پیدا کنند. از ترموود ترمو – اس بیشتر در ساخت مبلمان، اتصالات درب و پنجره، کفپوش ها و … استفاده می شود.

ترمو D نیز نوع دیگری از ترموود است که به معنای دوام است و هدف و ویژگی اصلی آن دوام بالای آن است. این نوع ترموود را در دمای 220 درجه سانتی گراد حرارت می دهند و این امر باعث مقاومت بالای آن در برابر شرایط محیطی می شود. میزان رطوبت و شرایط دمایی این نوع ترموود بین 5 تا 6 درصد تغییر و تورم است.  

نوع دیگری از تقسیم بندی ترموود از نظر گونه و تنوع چوب آن است که به ترموود با چوب نرم، ترموود با چوب سخت تقسیم می شود. ترموود با چوب نرم از درختان سوزنی برگ مانند سرو، صنوبر و کاج ساخته و تولید می شود. این نوع ترموود نسبت به ترموود سخت ضعیف تر و شکننده تر هستند و چگالی کمتری نیز نسبت به سخت چوب ها دارند. از ترموود با چوب نرم به دلیل سبکی و مقرون به صرفه بودنشان در نمای ساختمانی استفاده می شود. ترموود با چوب سخت از درختان پهن برگ است. این چوب یکی از پرطرفدارترین نوع چوب ها است که از چوب درختان گردو، صنوبر، بلوط، افرا، گیلاس، راش و گنجشک تولید و ساخته می شود.

نوع دیگری از تقسیم بندی ترموود از نظر گونه و تنوع چوب آن است که به ترموود با چوب نرم، ترموود با چوب سخت تقسیم می شود. ترموود با چوب نرم از درختان سوزنی برگ مانند سرو، صنوبر و کاج ساخته و تولید می شود. این نوع ترموود نسبت به ترموود سخت ضعیف تر و شکننده تر هستند و چگالی کمتری نیز نسبت به سخت چوب ها دارند. از ترموود با چوب نرم به دلیل سبکی و مقرون به صرفه بودنشان در نمای ساختمانی استفاده می شود. ترموود با چوب سخت از درختان پهن برگ است. این چوب یکی از پرطرفدارترین نوع چوب ها است که از چوب درختان گردو، صنوبر، بلوط، افرا، گیلاس، راش و گنجشک تولید و ساخته می شود.

تولید ترمووود و مراحل فرآوری این محصول از چوب طبیعی

ترمووود یکی از بهترین انواع چوب به منظور طراحی نما و دکوراسیون داخلی است و به دلیل مقاومت و پایداری در برابر شرایط سخت محیطی در بسیاری از پروژه‌هایی که نیاز به چوب با استحکام بالا دارد استفاده می‌شود.

زیبایی در کنار استحکام و مقاومت زیاد باعث شده تا چوب ترمو به محبوبیت زیادی در بازار رسیده و در اکثر پروژه‌هایی که زیبایی محیط مدنظر است به کار گرفته شود. برای تولید ترمووود مراحل مختلفی طی می‌شود که در این مقاله سعی کرده‌ایم اطلاعات مهم مربوط به این فرآیند را توضیح دهیم.

چوب خام به طور طبیعی ماده ای تجزیه شونده با میل ترکیبی بالا و از نظر ثبات ابعادی ناپایدار است. این خصیصه ذاتی مشکلاتی چون پوسیدگی و تاب برداشتن را برای چوب به همراه دارد. یکی از روشهای مورد استفاده برای بالا بردن مقاومت چوب در برابر بسیاری از عوامل جوی، سوزاندن یا نیم سوز کردن آن است.

به دلیل خاصیت ماندگاری بالا و بهبود دوام در برابر پوسیدگی، این محصولات برای شرایط آب و هوایی بد بسیار مناسب می‌باشند. به طوری که قرن ها پیش وایکینگ‌ها از روشهایی مشابه برای مقاوم کردن چوب‌های بکار رفته در کشتی، خانه ها و حصار های چوبی استفاده می‌کردند.

مراحل تولید ترمووود از چوب طبیعی 

روش تیمار حرارتی ترمووود برای اولین بار در کشور فنلاند مورد استفاده قرار گرفت و در حقیقت اتحادیه بین المللی ترمووود که مقر آن در کشور فنلاند است صاحب امتیاز این فناوری می‌باشد. عموما ترمووود از گونه های مختلف درختان کاج، صنوبر، توس، زبان گنجشک، کاج رادیاتا و توسکا تهیه می‌شود.

مرحله برش و خشک کردن چوب

ابتدا چوب درختان مخصوص ترمووود که عموما درختان پرورشی هستند را برش داده، سایز کرده و سپس آنها را در داخل کوره‌های مخصوص ترمووود قرار می‌دهند. در این کوره‌ها چوب را تا دمای 100 درجه و سپس 130 درجه سانتیگراد تحت شرایط خاص گرما می‌دهند که این عمل باعث خشک شدن چوب و کاهش رطوبت آن می گردد.

مرحله خارج کردن رطوبت و مواد مغذی از چوب

بعد از خشک شدن چوب دمای کوره ترمووود را بالا می برند، این دما بین 180 درجه تا 220 درجه سانتیگراد افزایش داده می‌شود.

چوب ساعتها در این دما و شرایط باقی می‌ماند و تمام قسمتهای چوب تا مرکز آن به رنگ قهوای روشن در می­‌آید؛ این عمل باعث می‌شود تا کلیه صمغ و رطوبت چوب خارج شده و به صفر نزدیک شود و به دلیل دمای بالایی که چوب متحمل می‌شود تقریبا تمام جانوران میکروسکوپی، قارچ‌ها و حشرات از بین رفته و بخش عمده رزین چوب از آن خارج می شود.

مرحله سرد کردن چوب

در این مرحله با کاهش دمای کوره چوب آرام آرام سرد می‌شود تا دمای آن به 100 درجه سانتیگراد برسد و سپس با استفاده از بخار و پاشیدن آب دمای آن را به دمای محیط می­‌رسانند.

در این مرحله چوب مجددا رطوبت جذب کرده و رطوبت نهایی آن به 4 تا 6 درصد می­‌رسد. با استفاده از این روش عمده خصوصیات منفی چوب طبیعی از بین رفته و چوب در مقابل سرما، گرما، بارندگی، رطوبت، حشرات و هرگونه تغییر شکل در محیط‌های بیرونی و داخلی مقاوم می‌گردد.

تغییر ساختار فیزیکی چوب در مراحل تولید ترمووود

در فرآیند تولید ترمووود به موجب تغییراتی که در اثر دما در ساختار سلولی چوب ایجاد می‌شود، ساختار فیزیکی ترمووود با چوب طبیعی تفاوت هایی پیدا می‌کند که در ادامه به این موارد اشاره می‌کنیم.

چگالی ترمووود نسبت به چوب طبیعی

با توجه به اینکه در مراحل تولید ترمووود بر اثر حرارت اعمال شده به چوب طبیعی صمغ، رزین و شیره و … از آن خارج می‌شود، چگالی ترمووود نسبت به چوب طبیعی کاهش پیدا خواهد کرد.

افزایش استحکام و مقاومت طی مراحل تولید ترمووود

قدرت و استحکام چوب همبستگی تنگاتنگی با چگالی آن دارد؛ همچنین استحکام چوب به میزان رطوبت نسبت به آب موجود در لایه‌های زیرین آن وابسته است، بنابراین ترمووود از مقاومت و پایداری بیشتری نسبت به چوب طبیعی برخوردار است.

رطوبت و نفوذ پذیری ترمووود

با توجه به اینکه ترمووود در طی یک فرایند گرمایی زیاد ایجاد می‌شود این امر باعث کاهش میانگین رطوبت چوب شده و از طرفی نفوذپذیری ترمووود نسبت به چوب­های خشک شده معمولی 20 تا 30 درصد کاهش پیدا می‌کند.

مقاومت چوب ترمو در برابر نور خورشید

متأسفانه ترمووود نیز مانند دیگر مواد طبیعی توانایی مقاومت در برابر اشعه فرابنفش را ندارد. رنگ آمیزی ترمووود به حفظ رنگ چوب کمک کرده و باعث مقاومت آن در برابر اشعه خورشید می‌شود.

مقاومت چوب ترمووود در برابر آب و هوا نامساعد

مقاومت ترمووود در برابر شرایط محیطی ناپایدار نسبت به چوب معمولی بسیار بالاتر است؛ ولی برای محافظت بیشتر و افزایش طول عمر چوب ترمووود می‌توان از رنگ مخصوص و لاک‌های محافظ استفاده کرد. چوب‌هایی که با این رنگ‌ها پوشیده نمی‌­شوند مستعد ترک خوردن و از دست رفتن رنگ طبیعی هستند.

طبق نتایج بدست آمده بهترین پوشش برای چوبهای اصلاح شده حرارتی یا ترمووود ، انواع رنگ‌های پایه آب یا پایه حلال مخصوص چوب و ترمووود و یا استفاده از لاک محافظ بی رنگ است.